Trong bối cảnh công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, các công cụ hỗ trợ công việc và học tập ngày càng trở nên đa dạng. NotebookLM là một trong những cái tên nổi bật, không chỉ giúp bạn tìm kiếm thông tin hay trả lời câu hỏi, mà còn hỗ trợ bạn làm việc hiệu quả với nguồn dữ liệu sẵn có. Ví dụ, từ một tài liệu nghiên cứu dài dòng, bạn có thể biến nó thành một podcast hấp dẫn do AI tạo ra, giúp bạn tiếp thu kiến thức khi đang di chuyển. Tương tự, nếu bạn có một tài liệu chứa nhiều khái niệm liên kết, NotebookLM có thể biến nội dung đó thành một bản đồ tư duy (mind map) rõ ràng, tương tác. Đây là một trong những cách tốt nhất để hình dung mối quan hệ giữa các ý tưởng mà không cần phải tự mình xâu chuỗi mọi thứ. Thậm chí, nó còn có thể làm nổi bật những kết nối giữa các chủ đề mà bạn có thể đã bỏ lỡ, ngay cả khi bạn đọc tài liệu nhiều lần.
Với sự chú ý mà NotebookLM đang nhận được, nhiều đối thủ cạnh tranh đã bắt đầu xuất hiện. Mặc dù nhiều công cụ AI khác có thể giúp bạn tạo nội dung hoặc trả lời câu hỏi, nhưng để tìm kiếm một công cụ có tính năng tạo bản đồ tư duy mạnh mẽ tương tự NotebookLM từ nguồn dữ liệu của riêng bạn lại không hề dễ dàng. Bài viết này sẽ đi sâu vào đánh giá ba công cụ được thiết kế chuyên biệt để tạo bản đồ tư duy bằng AI, nhằm xem xét liệu chúng có thể trở thành sự thay thế hoặc bổ sung xứng đáng cho NotebookLM hay không.
NotebookLM: Tiêu chuẩn vàng cho Bản đồ tư duy AI từ nguồn dữ liệu cá nhân
Trước khi đi sâu vào các đối thủ, hãy nhắc lại tại sao NotebookLM lại trở thành một tiêu chuẩn đáng kể trong lĩnh vực tạo bản đồ tư duy bằng AI. Điểm mạnh cốt lõi của NotebookLM nằm ở khả năng xử lý các tài liệu dài, biến chúng thành các định dạng dễ tiêu hóa như podcast hoặc bản đồ tư duy tương tác. Nó không chỉ đơn thuần là tóm tắt mà còn là việc trực quan hóa các mối quan hệ phức tạp giữa các khái niệm, giúp người dùng khám phá những kết nối ẩn mà họ có thể chưa nhận ra. Khả năng này đặc biệt hữu ích cho các nhà nghiên cứu, sinh viên và bất kỳ ai cần tổ chức lượng lớn thông tin.
Mục đích của việc tìm kiếm các công cụ tương tự là để khám phá những lựa chọn khác, xem liệu có công cụ nào mang lại trải nghiệm tốt hơn, linh hoạt hơn hoặc có các tính năng độc đáo mà NotebookLM chưa có. Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là NotebookLM đặt ra một tiêu chuẩn cao về khả năng xử lý nhiều nguồn tài liệu đồng thời và cung cấp các tính năng cốt lõi hoàn toàn miễn phí, một lợi thế lớn mà các đối thủ khó có thể sánh kịp.
1. MindMap AI: Công cụ chuyên biệt với khả năng mở rộng
MindMap AI, như tên gọi, được xây dựng đặc biệt để tạo bản đồ tư duy. Công cụ này hứa hẹn khả năng tạo mind map từ nhiều định dạng đầu vào khác nhau như văn bản và PDF, tương tự NotebookLM. Tuy nhiên, nó còn đi xa hơn khi chấp nhận hình ảnh, âm thanh và video làm nguồn dữ liệu.
Tổng quan và mô hình tín dụng
Gói miễn phí của MindMap AI cung cấp 100 tín dụng AI mỗi tháng. Việc chuyển đổi văn bản thành bản đồ tư duy thường tiêu tốn khoảng 8 đến 10 tín dụng, trong khi các cuộc trò chuyện dài hơn hoặc các định dạng tệp phức tạp như PDF yêu cầu nhiều tín dụng hơn. Nếu bạn có nhu cầu cao hơn, bạn có thể nâng cấp lên gói Basic hoặc Pro.
Trải nghiệm giao diện và quy trình làm việc
Khi tôi lần đầu mở MindMap AI, ấn tượng ban đầu là giao diện khá rối rắm. Một bot AI Copilot xuất hiện ngay lập tức trên màn hình dashboard. Sau khi thu nhỏ bot này, giao diện có vẻ tốt hơn và thân thiện với người dùng hơn, cho đến khi tôi nhận ra rằng bạn không thể tạo bản đồ tư duy nếu thiếu bot AI Copilot.
Giao diện chatbot AI Copilot của MindMap AI, hiển thị cửa sổ trò chuyện và các tùy chọn tạo bản đồ tư duy.
Không giống NotebookLM chỉ tập trung xây dựng sơ đồ phân nhánh từ nguồn của bạn, MindMap AI chủ yếu tạo bản đồ tư duy từ các lời nhắc (prompt) trực tiếp mà bạn cung cấp cho AI Copilot. Tôi đã yêu cầu nó tạo một bản đồ tư duy về Lập trình hướng đối tượng (Object Oriented Programming), một chủ đề mà tôi đã khám phá nhiều trong NotebookLM. Trong khi bản đồ của NotebookLM được tạo từ các slide bài giảng tôi đã tải lên, phiên bản của MindMap AI hoàn toàn dựa trên lời nhắc của tôi. Bản đồ tư duy đầu tiên khá nhàm chán, các nút chỉ phác thảo các thuật ngữ thiết yếu, thiếu chi tiết và giống một cái nhìn tổng quan chung chung.
Đánh giá chất lượng bản đồ tư duy và tính linh hoạt
Điều kỳ diệu xảy ra khi tôi yêu cầu bot AI thêm chi tiết vào bản đồ tư duy. Nó đã mở rộng các nút với định nghĩa, ví dụ và các chủ đề phụ, biến các nhãn đơn giản thành thứ bạn thực sự có thể học hỏi. Nhấp chuột phải vào một nút sẽ cung cấp các tùy chọn như AI Expand (Mở rộng bằng AI), AI Summarize (Tóm tắt bằng AI) và AI Focus Topic (Tập trung chủ đề bằng AI). Điều đáng chú ý là bạn có thể thêm hoặc xóa các nút và tùy chỉnh bản đồ tư duy theo nhu cầu của mình. Trong NotebookLM, bạn hoàn toàn không có quyền kiểm soát các bản đồ tư duy và về cơ bản phải chấp nhận kết quả bạn nhận được.
Giới hạn và chi phí
Một điểm trừ là tôi đã hết tín dụng miễn phí trong tháng chỉ sau khi tạo ba bản đồ tư duy. NotebookLM không giới hạn số lượng bản đồ tư duy bạn tạo, mặc dù nó có giới hạn về số lượng notebook và số lượng nguồn bạn có thể thêm. Điều này khiến MindMap AI trở nên khá tốn kém nếu bạn cần sử dụng thường xuyên.
2. Algor Education: Trợ lý học tập AI toàn diện
Algor Education là một công cụ hỗ trợ học tập AI đầy đủ chức năng, và một trong những tính năng nổi bật của nó là Trình tạo bản đồ khái niệm (AI Concept Map Generator) chuyên dụng.
Tính năng và nguồn đầu vào
Sau khi tạo tài khoản, bạn sẽ thấy tính năng “Organize as a map” (Sắp xếp thành bản đồ) dưới mục “Create with Algor” (Tạo với Algor). Bước tiếp theo là tải lên nội dung bạn muốn chuyển đổi thành “bản đồ khái niệm”. Algor cung cấp bốn tùy chọn: bạn có thể dán nội dung, tải tệp lên, quét mã QR bằng điện thoại để chụp ảnh hoặc tải ảnh từ thiết bị, hoặc sử dụng URL đến một trang web hay video YouTube.
Hạn chế về số trang và trải nghiệm người dùng
Tôi đã quyết định tải lên một tệp PDF, và một điều tôi không thích là tôi phải chọn từng trang muốn sử dụng. Mặc dù đó là một tài liệu chỉ với 25 trang, Algor chỉ cho phép tôi chọn 8 trang để đưa vào bản đồ tư duy trong phiên bản miễn phí, điều này khá thất vọng.
Với NotebookLM, tôi sử dụng phiên bản miễn phí để tạo bản đồ tư duy từ các tài liệu siêu dài mà không bao giờ phải lo lắng về giới hạn trang hoặc bị buộc phải chọn lọc các phần của nguồn.
Chất lượng bản đồ và khả năng tùy chỉnh
Bản đồ tư duy của Algor tự nó khá tốt. Mặc dù chỉ tóm tắt nội dung từ tám trang, nó vẫn rất chi tiết. Một điều tôi thực sự thích là bản đồ tư duy được tạo ra rất nhiều màu sắc. Các nút trong bản đồ đều được tô màu, và các nút con được nhóm gọn gàng với các đường nối rõ ràng.
Bản đồ khái niệm đầy màu sắc được tạo bởi Algor Education, minh họa cấu trúc và mối liên hệ giữa các ý tưởng.
Tương tự MindMap AI, Algor cho phép bạn chỉnh sửa các nút trong bản đồ tư duy và thêm nhiều nút con hơn. Bạn cũng có thể tiến thêm một bước nữa và thêm hình ảnh, video, và âm thanh vào bất kỳ nút hoặc nút con nào, điều này có thể rất hữu ích.
Đánh giá chung và đối tượng phù hợp
Mặc dù tôi có thể sẽ sử dụng công cụ này vì nó cung cấp nhiều sự linh hoạt và bản đồ tư duy rất chi tiết, nhưng phiên bản miễn phí bị giới hạn nghiêm ngặt là một điểm trừ lớn. Tôi không ngại trả tiền cho các gói đăng ký hoặc tính năng cao cấp, nhưng khi có những công cụ khác như NotebookLM cho phép bạn làm nhiều hơn hoặc ít hơn những điều tương tự một cách miễn phí, thật khó để biện minh cho việc chuyển đổi. Tuy nhiên, nếu bạn sẵn sàng trả tiền cho phiên bản cao cấp, Algor chắc chắn có vẻ là một lựa chọn mạnh mẽ cho sinh viên muốn có bản đồ tư duy sống động, có thể chỉnh sửa và đa phương tiện.
3. Mapify: Giao diện trực quan và các loại sơ đồ đa dạng
Công cụ cuối cùng mà tôi quyết định thử là Mapify, có khả năng chuyển đổi video YouTube, tệp PDF/Docs, URL trang web, và thậm chí cả podcast và bản ghi cuộc họp thành bản đồ tư duy. Mapify tuyên bố được hỗ trợ bởi các chatbot AI hàng đầu như GPT và Gemini, và với việc Gemini đang cung cấp năng lượng cho NotebookLM, tôi đã có kỳ vọng cao khi bắt đầu.
Nguồn đầu vào và tiện ích mở rộng
Một khía cạnh tôi thực sự thích ở Mapify là nó cung cấp một tiện ích mở rộng trình duyệt Chrome miễn phí, có thể ngay lập tức tóm tắt nội dung bạn đang duyệt thành bản đồ tư duy chỉ với một cú nhấp chuột. Trong số tất cả các công cụ tôi đã thử nghiệm, Mapify có giao diện người dùng tốt nhất. Nó sạch sẽ, tối giản và cực kỳ dễ điều hướng.
Giao diện người dùng và hạn chế nguồn
Có một thanh bên ở bên trái, bao gồm tất cả các loại định dạng bạn có thể tóm tắt thành bản đồ tư duy, như PDF, Tài liệu, Sách điện tử, Tệp hình ảnh, Tệp âm thanh, và nhiều hơn nữa. Thật không may, bạn không thể thêm nhiều tệp cùng một lúc, điều này có nghĩa là bạn chỉ có thể tạo bản đồ tư duy từ một tệp duy nhất. Điều đó khá hạn chế. Với Mapify, bạn bị kẹt với việc làm việc với một tệp tại một thời điểm, điều này có vẻ như là một bước lùi nếu bạn đang cố gắng khám phá hoặc đối chiếu nhiều tài liệu cùng lúc.
Chất lượng bản đồ và khả năng tùy biến nâng cao
Tuy nhiên, một khi bạn đã tải lên nguồn của mình, bạn cần nhấn nút “Mapify“, và một bản đồ tư duy chi tiết sẽ được tạo ra trong vòng vài giây. Mặc dù tôi không phải là người hâm mộ lớn của biểu tượng tài liệu được đặt ở giữa bản đồ tư duy, tôi vẫn ấn tượng với sơ đồ đó. Nó gọn gàng, dễ hiểu và được cấu trúc tốt. Tôi cũng đã tạo một bản đồ tư duy khác bằng cách thêm video YouTube làm nguồn, và bản đồ đó cũng cực kỳ chi tiết.
Giống như các công cụ trên, bạn có tùy chọn điều chỉnh bản đồ tư duy sau đó. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về bản đồ tư duy, có một nút “Chat with AI” ở dưới cùng bên phải, bạn có thể nhấp vào để hiển thị trợ lý AI. Điều khiến Mapify nổi bật so với những công cụ khác là bạn có thể chuyển đổi cấu trúc của sơ đồ. Thay vì ở định dạng bản đồ tư duy, bạn có thể thay đổi nó thành biểu đồ logic (logic chart), biểu đồ cây (tree chart), dòng thời gian (timeline), xương cá (fishbone) hoặc lưới (grid). Tất cả các bản đồ tư duy đã tạo của bạn đều được lưu trong phần “My Maps”, giúp việc tổ chức trở nên thực sự dễ dàng.
Giới hạn tài khoản miễn phí
Giống như những công cụ khác, phiên bản miễn phí của Mapify cực kỳ hạn chế. Người dùng miễn phí dường như chỉ nhận được 10 tín dụng (dùng một lần), và tôi đã hết chúng chỉ sau khi tạo hai bản đồ tư duy.
Kết luận: Liệu các công cụ này có đáng để thay thế NotebookLM?
Tất cả các công cụ tôi đã thử nghiệm chắc chắn đều có những ưu điểm riêng. MindMap AI nổi bật với khả năng chỉnh sửa và mở rộng chi tiết các nút, Algor Education cung cấp các bản đồ khái niệm màu sắc, chi tiết và có thể nhúng đa phương tiện, trong khi Mapify lại gây ấn tượng với giao diện người dùng tối giản và khả năng chuyển đổi sơ đồ sang nhiều định dạng khác nhau.
Tuy nhiên, tôi vẫn chưa thấy bất kỳ công cụ nào trong số này có thể thay thế hoàn toàn những gì NotebookLM cung cấp, đặc biệt nếu bạn là người thích tải lên nhiều tài liệu và tìm kiếm mối liên hệ giữa chúng. Hầu hết các công cụ này đều hạn chế bạn chỉ với một nguồn hoặc khóa các tính năng quan trọng đằng sau một bức tường phí. Do đó, mặc dù tôi nghĩ các công cụ trên rất đáng để thử nghiệm cùng với NotebookLM, tôi vẫn sẽ gắn bó với NotebookLM làm lựa chọn chính của mình trong thời điểm hiện tại. Nó vẫn là lựa chọn hàng đầu cho những ai cần xử lý lượng lớn dữ liệu cá nhân một cách hiệu quả và miễn phí.
