Sẽ là nói dối nếu tôi bảo rằng mình chưa từng ước ao sở hữu một chiếc RTX 4090 (hoặc 4080 Super) trong dàn PC chơi game của mình. Thực tế, tôi từng tin chắc rằng mình sẽ nâng cấp từ RTX 3080 lên RTX 5080 vào năm nay, nhưng giấc mơ đó tạm thời tan biến. Các GPU thuộc phân khúc cao cấp và flagship luôn là những linh kiện được săn đón nhất bởi game thủ PC, thu hút sự chú ý lớn nhất. Đây cũng là lý do khiến phe vét hàng hoành hành trong mỗi đợt ra mắt GPU mới, nhưng than ôi, “scalpers gonna scalp”.
Với việc các tựa game ngày càng đẩy mạnh giới hạn của đồ họa chân thực, GPU cao cấp dần trở thành một điều cần thiết hơn là xa xỉ, ít nhất là đối với những game thủ không muốn chấp nhận các thiết lập trong game bị cắt giảm. Tuy nhiên, năm nay, thị trường GPU đã chứng kiến một số thay đổi đe dọa làm cho các card đồ họa cao cấp trở nên không còn phù hợp với đại đa số game thủ. Ngay cả những người có tiêu chuẩn cao cũng không cần phải chi một khoản tiền khổng lồ cho những GPU mạnh nhất nữa.
1. Game thủ 1080p vẫn “thừa sức” với GPU tầm trung
Trong 5 đến 7 năm gần đây, các tựa game đã đòi hỏi nhiều hơn từ PC chơi game hơn bao giờ hết. Những cái tên như Cyberpunk 2077, Microsoft Flight Simulator, Metro Exodus Enhanced Edition, Elden Ring, Alan Wake 2, và Indiana Jones and the Great Circle sử dụng các kỹ thuật tiên tiến như dò đường (path tracing) yêu cầu GPU mạnh mẽ hơn trước đây. Tuy nhiên, chơi game ở độ phân giải 1080p vẫn ít “ngốn” GPU hơn nhiều so với 1440p và 4K. Công nghệ dò tia (ray tracing), nâng cấp hình ảnh (upscaling) và tạo khung hình (frame generation) cùng nhau gây ra một gánh nặng đáng kể cho bất kỳ GPU nào, nhưng chơi game Full HD tương đối dễ dàng để chạy trên các card đồ họa tầm trung.
Lựa chọn GPU tầm giá hợp lý cho 1080p
RTX 3060 vẫn là GPU phổ biến nhất theo Khảo sát phần cứng Steam, ngay cả sau khi hai thế hệ GPU mới hơn đã ra mắt. Mặc dù bạn không thể dễ dàng tìm thấy nó trên thị trường hiện nay, các lựa chọn phải chăng khác như RTX 4060, RX 7600, và Arc B570 mới đều có thể mua được với mức giá khoảng 300 USD. 8GB VRAM trên hầu hết các mẫu trong tầm giá này vẫn đủ cho 1080p, và GPU Battlemage mới của Intel thậm chí còn có khả năng xử lý tốt các tựa game đòi hỏi dò tia. Thực tế, Arc B570 thậm chí còn xử lý tốt 1440p với hơn 60 FPS (trừ các tựa game RT nặng nhất).
Với việc chơi game 1080p ở 100+ FPS dễ dàng với nhiều GPU tầm trung trên thị trường (bất chấp cuộc khủng hoảng giá GPU đang diễn ra), các card đồ họa cao cấp vẫn không cần thiết cho game thủ có ngân sách hạn chế. Điều này có thể không phải là một thực tế đột phá mới, nhưng xét đến các tựa game hiện đại đã có một bước nhảy vọt lớn về chất lượng hình ảnh và yêu cầu GPU, thật đáng kinh ngạc khi các GPU phân khúc thấp hơn cũng đã theo kịp tốt như vậy.
Card đồ họa ASRock Arc B570 Challenger với thiết kế hiện đại và 2 quạt tản nhiệt
2. Trải nghiệm 1440p giờ đây đã dễ tiếp cận hơn bao giờ hết
Bạn có thể nghĩ rằng, không như 1080p, chơi game 1440p sẽ hơi quá sức đối với các GPU tầm trung. Vâng, điều đó có thể đúng một năm trước, nhưng với sự xuất hiện của các GPU giá cả phải chăng nổi bật như Arc B580 và thậm chí cả Arc B570, chơi game 1440p Ultra Ray Tracing không còn là điều xa vời đối với các dàn PC chơi game tầm trung. Arc B580 có thể đang được bán lẻ với giá khoảng 400 USD (cao hơn MSRP 150 USD), nhưng một khi giá cả ổn định, nó sẽ một mình biến 1440p thành 1080p mới. Hơn nữa, công nghệ dò tia và nâng cấp hình ảnh XeSS của Intel đã có những cải tiến vượt bậc so với thế hệ trước, vì vậy bạn thực sự không cần phải chấp nhận “hy sinh” trải nghiệm nữa.
Chơi game 1440p Ultra không còn quá đắt đỏ
Ngay cả khi bạn chưa tin tưởng vào GPU của Intel, các card đồ họa tầm trung của Nvidia và AMD cũng đã dần trở nên tốt hơn trong việc xử lý 1440p, nhờ những cải tiến trong DLSS và FSR tương ứng. Bạn có thể giữ lại GPU cũ của mình lâu hơn nhiều, nhờ các tính năng nâng cấp hình ảnh tiên tiến và tạo khung hình (trên một số GPU chọn lọc). Các card đồ họa cao cấp có thể giúp bạn dễ dàng đạt được con số 100+ FPS ở 1440p, nhưng 60+ FPS với dò tia không còn là lĩnh vực độc quyền của GPU cao cấp nữa.
Card đồ họa Intel Arc B580 với thiết kế tản nhiệt ba quạt mạnh mẽ
3. Chơi game 4K không còn là đặc quyền của GPU giá “nghìn đô”
Chơi game 4K gốc (Native 4K) đã từng là “chén thánh” khó nắm bắt đối với game thủ PC, mà cho đến nay, chỉ thực sự khả thi trên các GPU có giá từ 800 USD trở lên. Tất nhiên, bạn có thể đạt được 60+ FPS ở 4K trên các GPU rẻ hơn với sự trợ giúp của công nghệ nâng cấp hình ảnh, nhưng 60 FPS ở 4K gốc, như một tiêu chuẩn, vẫn quá đắt đỏ và nằm ngoài tầm với của hầu hết game thủ. Điều này đã thay đổi với sự ra mắt của các GPU RX 9070 và RX 9070 XT của AMD trong năm nay, khi các card RDNA 4 cuối cùng đã vượt mốc 60 FPS ở 4K thiết lập cao mà không cần dò tia và nâng cấp hình ảnh, tất cả chỉ với giá dưới 600 USD — một kỳ tích chưa từng có trước đây.
60 FPS ở độ phân giải 4K gốc đã trở nên phải chăng
AMD đã đạt được những bước tiến lớn trong công nghệ dò tia, nâng cấp hình ảnh và tạo khung hình, nhưng Nvidia vẫn dẫn đầu cho đến nay. Đối với hàng triệu game thủ không quan tâm đến dò tia 4K, các GPU AMD mới cũng như RTX 5070 Ti của Nvidia (mặc dù với giá 750 USD) đã đưa chơi game 4K đến với một phân khúc game thủ rộng hơn bao giờ hết. Và tôi biết rằng mọi game thủ sẽ sử dụng DLSS và FSR ở 4K (với kết quả tuyệt vời), nhưng điều quan trọng là phải đưa tiêu chuẩn 4K gốc vào cuộc thảo luận, nếu chỉ để theo dõi sự tiến bộ của công nghệ GPU qua các năm.
Trước đây, chỉ những GPU như RTX 4070 Ti và RX 7900 XT (và cao hơn) mới có thể đạt được thành tích này, và mỗi GPU đó đều có giá từ 800 USD trở lên. Hy vọng rằng, vài thế hệ GPU tiếp theo sẽ giúp dò tia 60 FPS khả thi ở 4K gốc, nhưng hiện tại, chúng ta đã đến một thời điểm mà 4K không còn cảm thấy quá xa vời nữa.
Card đồ họa ASRock Radeon RX 9070 Steel Legend màu trắng với logo và các chi tiết kim loại
4. Công nghệ phần mềm hỗ trợ đã tiến bộ vượt bậc
Tôi đã đề cập đến DLSS và FSR ở trên, nhưng chúng xứng đáng có một phần riêng. Thế hệ này đã chứng kiến những bước tiến vượt bậc trong cả kỹ thuật nâng cấp hình ảnh và tạo khung hình, kéo dài tuổi thọ cho các card đồ họa tầm trung từ cả Nvidia và AMD. Trong khi Nvidia tập trung hoàn toàn vào các khung hình được tạo bằng AI và một mô hình transformer cải tiến đáng kể trong DLSS, AMD tập trung nhiều hơn vào cách FSR đã trưởng thành, nhờ vào máy học và phát triển từ đầu cho các GPU RDNA 4. FSR 4 hiện nằm đâu đó giữa DLSS 3 và DLSS 4 về chất lượng hình ảnh, đây là một thành tựu lớn đối với đội Đỏ.
Các tính năng tiên tiến nay có mặt trên nhiều phân khúc GPU
Công nghệ Multi Frame Generation được Nvidia quảng bá rầm rộ có thể chưa có sẵn trên các GPU thế hệ cũ hơn, nhưng hầu hết mọi thứ khác từ gói DLSS 4 mới nhất đều có sẵn trên các GPU dòng RTX 40, RTX 30 và thậm chí cả RTX 20. Tôi không quá kỳ vọng RTX 5060 Ti và RTX 5060 sẽ có giá cạnh tranh, nhưng bạn vẫn có thể tận hưởng những lợi ích của DLSS 4 trên các GPU RTX thế hệ trước.
AMD cũng đã giới hạn FSR 4 cho các GPU dòng RX 90 của mình hiện tại, nhưng chúng ta sẽ sớm thấy RX 9060 và RX 9060 XT ra mắt với mức giá thấp hơn, được đồn đoán nằm trong khoảng từ 400 đến 500 USD. Mặc dù không chính xác là “tầm trung”, những GPU này có thể là những card đồ họa chơi game 1440p có giá trị tốt nhất mà chúng ta từng thấy trong một thời gian dài. Kết hợp với những lợi ích từ bộ FSR 4 được cải tiến đáng kể của AMD, chúng có thể giúp game thủ 1440p “chiến” game lâu dài.
So sánh hình ảnh trong game với và không có DLSS 4, thể hiện sự khác biệt về độ chi tiết
5. Xây dựng một dàn PC Gaming cân bằng là ưu tiên hàng đầu
GPU là linh kiện quan trọng nhất của một chiếc PC chơi game, nhưng không phải là duy nhất. Bạn cũng cần một CPU đủ mạnh, đặc biệt nếu bạn chơi các tựa game bị giới hạn bởi CPU như game chiến thuật và mô phỏng. Bên cạnh đó, ngay cả các tựa game thế giới mở cũng ngày càng đòi hỏi nhiều CPU hơn mỗi năm, yêu cầu các CPU hiện đại có thể theo kịp GPU của bạn. Các linh kiện khác mà bạn nên tập trung vào là RAM, SSD và bo mạch chủ. Rốt cuộc, bạn muốn một chiếc PC cân bằng, nơi không có linh kiện nào trở thành “nút thắt cổ chai” đáng kể cho GPU của bạn.
Đầu tư thông minh vào các linh kiện khác ngoài GPU
Bạn không nâng cấp CPU thường xuyên, vì vậy việc đầu tư vào một con chip có thể sử dụng trong nhiều năm là rất quan trọng. Bạn cần ít nhất 200 USD cho một con chip như AMD Ryzen 5 7600, con chip này đủ mạnh cho chơi game 1440p và thậm chí 4K. Một bộ RAM DDR5-6000 32GB tốt sẽ có giá khoảng 100 USD, tương tự với một SSD NVMe Gen4 2TB. Một bo mạch chủ với ba cổng M.2, hỗ trợ Gen5, Wi-Fi tích hợp, VRM tốt, tản nhiệt được lắp đặt sẵn và nhiều cổng I/O sẽ có giá khoảng 200 USD. Cộng thêm chi phí cho một nguồn máy tính chất lượng, tản nhiệt CPU, và vỏ case vào tất cả những thứ này sẽ nâng tổng chi phí lên ít nhất 800 USD. Sau đó bạn cần cộng giá GPU vào con số này, vì vậy các GPU có giá 300–500 USD bắt đầu trở nên hấp dẫn hơn nhiều so với các mẫu cao cấp 800–1.200 USD.
Với hiệu năng mà các GPU 500 USD đang mang lại hiện tại (một khi bạn có thể mua chúng ở mức giá MSRP hoặc gần MSRP), việc chi tiêu quá mức cho các card đồ họa cao cấp không còn hợp lý nữa. Hãy cứ xây dựng một dàn PC chơi game 4K với tổng chi phí 1.200-1.300 USD ngay bây giờ và tận hưởng nó trong 3 đến 4 năm trước khi nghĩ đến việc nâng cấp.
Hình ảnh các linh kiện PC như bo mạch chủ, CPU, RAM, ổ cứng SSD, card đồ họa trong hộp bán lẻ
Thời điểm bạn bị buộc phải chi hàng nghìn đô la cho một GPU để có trải nghiệm “chơi game 4K cao cấp” đã qua. Các card đồ họa có giá 500–600 USD hiện đang cung cấp hiệu năng chơi game 4K gốc ở các thiết lập cao. Chắc chắn, việc bật dò tia sẽ thay đổi điều này, nhưng bạn vẫn có thể tận hưởng 60+ FPS với công nghệ nâng cấp hình ảnh trong tất cả trừ một số ít tựa game mới hơn. Chỉ những người có nhiều tiền để đốt và cần “quyền khoe khoang” mới tiếp tục mua GPU cao cấp. Những người đã từng mua GPU 800 USD để chơi game 1440p hoặc 4K cao cấp sẽ phải suy nghĩ kỹ lưỡng hơn nhiều trước khi chi số tiền tương tự cho GPU tiếp theo của mình.
