Ngành công nghiệp game luôn không ngừng phát triển, và phần lớn các tựa game ngày nay đều xây dựng dựa trên những ý tưởng đã có từ trước, thuộc các thể loại đã tồn tại hàng thập kỷ. Tuy nhiên, đôi khi, một trò chơi duy nhất lại mang đến sự khác biệt triệt để đến mức nó tạo ra một thể loại hoàn toàn mới. Những tựa game này không chỉ nâng cao tiêu chuẩn; chúng còn kiến tạo nên một chuẩn mực hoàn toàn mới, định hình cả một phần lịch sử phát triển game hiện đại. Bài viết này của congnghemoi.net sẽ cùng bạn khám phá 5 cái tên huyền thoại đã làm nên điều kỳ diệu đó.
5. Wolfenstein 3D (1992): Phát Súng Khai Màn Thể Loại FPS
Wolfenstein 3D, do id Software phát hành vào năm 1992, được công nhận rộng rãi là tựa game bắn súng góc nhìn thứ nhất (First-Person Shooter – FPS) đích thực đầu tiên thuộc loại này. Trò chơi đưa người chơi vào những mê cung 3D đầy rẫy kẻ thù, kho báu và các màn chơi bí mật cần khám phá. Mặc dù đồ họa của game trông vô cùng lỗi thời theo tiêu chuẩn ngày nay, nhưng ở thời điểm ra mắt, đây là một kỳ công kỹ thuật đáng kinh ngạc.
Trước Wolfenstein 3D, các game bắn súng truyền thống thường được nhìn từ góc nhìn từ trên xuống (top-down) hoặc cuộn ngang (side-scrolling) và được xếp vào thể loại game mê cung. Wolfenstein 3D đã tạo ra một cái gì đó hoàn toàn mới mẻ với góc nhìn thứ nhất. Game đã giới thiệu lối chiến đấu nhanh, đòi hỏi phản xạ cao trong không gian kín, truyền cảm hứng cho một thể loại game mới, mở ra kỷ nguyên của Doom và Quake, và dẫn đến sự phổ biến của tất cả các tựa game FPS kế tiếp.
Hình ảnh sản phẩm game Wolfenstein 3D, khai sinh thể loại FPS.
Ảnh chụp màn hình game Wolfenstein 3D với góc nhìn thứ nhất và đồ họa 3D cổ điển.
4. Metroid (1986): Kiến Trúc Sư Của Metroidvania
Khi Metroid ra mắt vào năm 1986, nó đã định nghĩa lại cách hoạt động của các game cuộn ngang (side-scrolling). Hầu hết các game platformer cuộn ngang thời bấy giờ yêu cầu người chơi chạy từ một phía của màn chơi sang phía bên kia và sau đó bắt đầu màn chơi tiếp theo. Metroid đã giới thiệu các vật phẩm tăng sức mạnh (power-up) cho phép người chơi quay lại các khu vực trước đây không thể tiếp cận, về cơ bản biến một trò chơi dựa trên màn chơi tuyến tính thành một trò chơi thế giới mở đầy khám phá.
Mức độ khám phá mới và hệ thống tiến bộ phân lớp này là một sự thay đổi lớn so với các game platformer tuyến tính. Ngay sau đó, các trò chơi như Castlevania: Symphony of the Night đã áp dụng thiết kế thế giới mở tương tự, và thuật ngữ “Metroidvania” ra đời. Từ một tựa game tưởng chừng chỉ là độc nhất, Metroid đã khai sinh một thể loại phụ hoàn toàn mới. Các game Metroidvania hiện đại tiêu biểu bao gồm Ori and the Blind Forest và Hollow Knight.
Hình ảnh tổng hợp game Metroid, bản thiết kế cho thể loại Metroidvania.
3. Rogue (1980): Ông Tổ Của Roguelike
Rất lâu trước khi roguelike trở thành một trong những thể loại game indie phổ biến nhất trên thị trường, chúng ta đã có Rogue, ra mắt vào năm 1980. Tựa game này đã giới thiệu khái niệm permadeath (chết vĩnh viễn), các hầm ngục được tạo ngẫu nhiên (procedurally generated dungeons) và lối chiến đấu theo lượt. Mỗi lần chơi là một trải nghiệm độc đáo và nếu chết, người chơi phải bắt đầu lại từ đầu.
Mặc dù đồ họa của bản gốc không phải là đẹp nhất, nhưng vòng lặp gameplay gây nghiện mà nó tạo ra đã dần xây dựng một lượng người hâm mộ cuồng nhiệt. Vòng lặp gameplay cốt lõi đó đã tạo ra một đội quân game roguelike indie như Spelunky, Hades và The Binding of Isaac đình đám sau này.
Hình ảnh game Rogue, ông tổ của thể loại Roguelike với đồ họa ASCII đặc trưng.
Ảnh chụp màn hình game Rogue, thể hiện dungeon được tạo ngẫu nhiên và combat theo lượt.
2. Pokémon Red/Blue (1996): Định Hình RPG Thu Thập Quái Vật
Khi Pokémon Red và Blue ra mắt vào năm 1996, thương hiệu này đã trở thành một thành công tức thì. Nó đã phổ biến một loại hình trò chơi mới xoay quanh việc thu thập, huấn luyện và chiến đấu với các sinh vật. Mặc dù các game RPG đã tồn tại vào thời điểm đó, Pokémon đã tạo ra một thể loại tập trung vào việc bắt quái vật thay vì tìm kiếm vật phẩm hoặc vũ khí.
Sau thành công của anime, trò chơi thẻ bài và nhiều trò chơi điện tử, Pokémon đã trở thành một cái tên quen thuộc ở cả Nhật Bản và trên toàn thế giới. Mặc dù The Pokémon Company không có bằng sáng chế hoàn toàn cho thể loại trò chơi video này, nhưng họ rất bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của mình, vì vậy không nhiều studio tạo ra các tựa game cạnh tranh trực tiếp. Tựa game gần đây nhất trở nên phổ biến trong thể loại này là Palworld, nhưng một số tựa game khác ít tranh chấp pháp lý hơn là Temtem, Nexomon và Ni no Kuni.
Tổng hợp hình ảnh game Pokémon Red/Blue, định hình thể loại RPG thu thập quái vật.
Bìa đĩa game Pokémon Blue Version với hình ảnh Blastoise.
1. Demon’s Souls (2009): Khởi Nguồn Thể Loại Soulslike
Demon’s Souls, phát hành năm 2009, đã kết hợp yếu tố giả tưởng đen tối với một trong những hệ thống chiến đấu tàn bạo nhất từng được hình thành. Có rất nhiều game khó trước loạt game Souls. FromSoftware đã áp dụng một cách tiếp cận khác cho các trò chơi của họ. Họ muốn trò chơi của mình khó đến mức tối đa có thể đánh bại, buộc người chơi phải thành thạo hệ thống vũ khí phức tạp và cơ chế chiến đấu của game. Các game Soulslike được biết đến với những kẻ thù cực kỳ khó và thường là lối chiến đấu chậm rãi, đòi hỏi người chơi phải ra đòn chính xác. Giới game thủ coi thể loại này là một thử thách kỹ năng thực sự.
Sau Demon’s Souls, công thức “Souls” dần được hoàn thiện qua bộ ba Dark Souls, Bloodborne và Elden Ring, mở rộng dựa trên bản thiết kế ban đầu. Ngay sau đó, các studio khác cũng làm theo, tạo ra các game “Soulslikes” như Nioh hay Sekiro: Shadows Die Twice. Ngay cả các tựa game như Star Wars Jedi: Fallen Order và Lies of P cũng đã trực tiếp tuyên bố rằng các trò chơi của họ tỏ lòng tôn kính với lối chiến đấu hoặc bối cảnh kiểu Demon’s Souls.
Những Tựa Game Phá Vỡ Mọi Giới Hạn
Mỗi trong số năm tựa game này đã làm được nhiều hơn là chỉ định nghĩa một loạt game cụ thể; chúng đã phá vỡ hoàn toàn khuôn mẫu và tạo ra một thể loại game hoàn toàn mới. Những tựa game này đã viết lại các quy tắc, đặt ra những tiêu chuẩn mới và truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ nhà phát triển. Chúng minh chứng cho sức mạnh của sự đổi mới và tư duy sáng tạo trong thế giới giải trí điện tử.
Bạn nghĩ tựa game nào đã có ảnh hưởng lớn nhất đến ngành công nghiệp game? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn trong phần bình luận bên dưới và cùng congnghemoi.net thảo luận về những cột mốc lịch sử đáng nhớ này nhé!
