Khi Windows 10 chuẩn bị kết thúc vòng đời (End-of-Life – EoL) vào ngày 14 tháng 10 năm 2025, Microsoft đang tích cực thúc đẩy người dùng chuyển sang Windows 11. Tuy nhiên, bên cạnh việc nâng cấp hoặc tiếp tục sử dụng hệ điều hành không được hỗ trợ, một lựa chọn thứ ba đầy tiềm năng đang được The Document Foundation (TDF) – tổ chức phát triển bộ phần mềm LibreOffice phổ biến – đề xuất: chuyển đổi sang một bản phân phối Linux miễn phí, kết hợp với LibreOffice. TDF nhấn mạnh rằng đây không chỉ là một giải pháp thay thế mà còn là lựa chọn vượt trội, giúp người dùng tránh được những chi phí ẩn và hạn chế mà Windows 11 mang lại.
Windows 11: Chi phí ẩn và những hạn chế ít ai biết
TDF cho rằng, trong khi Microsoft muốn người dùng tin rằng việc di chuyển sang Windows 11 chủ yếu vì lý do bảo mật, thì động cơ thực sự lại liên quan đến những chi phí tiềm ẩn và mang tính ràng buộc. Việc cập nhật lên Windows 11 bao gồm việc chấp nhận các dịch vụ đám mây “hung hãn” của Microsoft, các yêu cầu tài khoản, mô hình đăng ký và cấp phép về lâu dài, tất cả đều gia tăng chi phí sở hữu tổng thể.
Bên cạnh đó, Windows 11 còn làm giảm quyền kiểm soát của người dùng cuối đối với hệ thống của họ. Yêu cầu phần cứng khắt khe của Windows 11 cũng khiến nhiều PC vẫn hoạt động tốt trở nên lỗi thời, buộc người dùng phải đầu tư vào phần cứng mới, tạo ra một gánh nặng tài chính không nhỏ và lãng phí tài nguyên công nghệ.
Linux và LibreOffice: Tự do kỹ thuật số trong tầm tay
LibreOffice là một bộ phần mềm văn phòng miễn phí và mã nguồn mở, hoạt động như một giải pháp thay thế hiệu quả cho Microsoft Office. Nó cung cấp các ứng dụng tương tự như Writer (thay cho Word), Impress (thay cho PowerPoint) và Calc (thay cho Excel), đồng thời tương thích tốt với các định dạng của Microsoft Office. LibreOffice được phát triển bởi The Document Foundation và là bộ phần mềm văn phòng mặc định trong nhiều bản phân phối Linux.
TDF khuyến khích người dùng áp dụng Linux cùng với phần mềm LibreOffice thay vì nâng cấp lên Windows 11. Tổ chức này khẳng định sự kết hợp này mang lại một hệ điều hành hiện đại, tự do hơn, với phần mềm được hỗ trợ bởi một cộng đồng toàn cầu lớn mạnh. Quan trọng hơn, người dùng sẽ không phải chịu phí cấp phép hay việc thu thập dữ liệu (telemetry) từ hệ thống, đồng thời tận hưởng tính minh bạch cao hơn trong quá trình sử dụng.
Giao diện LibreOffice Writer trên màn hình laptop, minh họa phần mềm văn phòng mã nguồn mở
Lời kêu gọi từ The Document Foundation
TDF chỉ trích mạnh mẽ quyết định của Microsoft khi từ bỏ một hệ điều hành đang hoạt động tốt như Windows 10, chỉ với mục đích bán thêm sản phẩm và “khóa” người dùng sâu hơn vào hệ sinh thái của họ. Tổ chức này cho rằng hành động này không thể được biện minh bởi bất kỳ đánh giá công nghệ nào.
TDF nhấn mạnh rằng sự kết thúc của Windows 10 không phải là dấu chấm hết cho sự lựa chọn, mà là khởi đầu của một kỷ nguyên mới. Nếu người dùng đã mệt mỏi với các bản cập nhật bắt buộc, những thay đổi mang tính xâm phạm và bị ràng buộc bởi các lựa chọn thương mại của một nhà cung cấp duy nhất, đã đến lúc thay đổi. TDF khẳng định: “Linux và LibreOffice đã sẵn sàng – năm 2025 là thời điểm thích hợp để chọn tự do kỹ thuật số!”.
Linh vật chim cánh cụt Tux, biểu tượng của hệ điều hành Linux miễn phí và mã nguồn mở
Để hỗ trợ người dùng trong quá trình chuyển đổi sang Linux và LibreOffice, TDF đưa ra một số gợi ý thực tế: thử nghiệm kết hợp này trên một phân vùng riêng biệt, xác minh khả năng tương thích của các cấu hình hiện có, lập tài liệu kế hoạch đào tạo để người dùng doanh nghiệp làm quen với thiết lập mới, và thuê một chuyên gia tư vấn để hỗ trợ toàn bộ quá trình.
Kết luận
Với việc Windows 10 sắp kết thúc hỗ trợ, người dùng đứng trước ngưỡng cửa của một quyết định quan trọng. Lời kêu gọi từ The Document Foundation về việc chuyển sang Linux và LibreOffice không chỉ là một giải pháp thay thế tiết kiệm chi phí, mà còn là một bước tiến hướng tới sự tự chủ, minh bạch và tự do trong trải nghiệm công nghệ. Đây là thời điểm lý tưởng để khám phá những lợi ích mà hệ sinh thái mã nguồn mở mang lại, đáp ứng nhu cầu sử dụng hiện đại mà không phải chịu gánh nặng từ các chi phí ẩn và sự kiểm soát từ một nhà cung cấp duy nhất.
Bạn nghĩ sao về khuyến nghị này? Bạn có sẵn sàng đón nhận “tự do kỹ thuật số” vào năm 2025 không? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn trong phần bình luận!
